Spis treści:
Co zrobiliśmy w sprawie ustawy?
List do Zbigniewa Bujaka
Czterdzieści razy o "Neutrum"
Kronika niepojętej agresji
Chcę, aby prawa były łagodne
Prof. Kozakiewicz w sprawie aborcji
Kiedy aborcja jest zabroniona
List samotnej matki do Z. Bujaka
Kobieta w Rumunii Ceausescu
O tolerancji, liberalizmie, prawach i wolności
Sprostowanie
Ksiądz Prymas — też o tolerancji
Chciałabym oddać życie za Ojczyznę, ale zdrowie nie pozwala..
W sprawie formuły działania
Cytaty

*

CO ZROBILIŚMY W SPRAWIE USTAWY?

O powstaniu Komitetu Społecznego na rzecz Referendum dowiedziałam się od zupełnie obcej osoby, która usłyszała o tym przez radio i zatelefonowała z pytaniem, czy „Neutrum" przyłączy się do zbierania podpisów. Do końca dnia miałam jeszcze kilkanaście telefonów w tej sprawie, ale najbardziej ucieszyły mnie te od ludzi nie będących wcale członkami „Neutrum"; świadczyły one, że zaistnieliśmy w świadomości społecznej, że mamy sympatyków poza stowarzyszeniem, którzy zadali sobie trud nawiązania kontaktu; pewna kobieta dzwoniła aż z Poznania do „Gazety Wyborczej" po nasz numer telefonu, nie wiedząc, że w Poznaniu istnieje nasz oddział.
Po trzech dniach już czworo naszych członków było w Komitecie krajowym; po tygodniu czworo innych w warszawskim. W tym samym czasie uruchomiliśmy w pobliżu Dworca Śródmieście potrójny uliczny stolik, który działał aż do tygodnia przedświątecznego. BARDZO DZIĘKUJEMY WSZYSTKIM, KTÓRZY POMOGLI NAM W TEJ AKCJI. Dzięki niej do annałów „Neutrum" wpisał się nasz pierwszy bohater: kierownik całego „stolika" Tomek Pękala, od początku do końca obecny, kiedy inni się wymieniali, z pełnym samozaparciem, w pogodę i niepogodę, często mimo bólu gardła zachęcający przez megafon przechodniów do składania podpisów, organizujący stoliki, formularze list, ludzi. Słowem, jest wyłącznie jego zasługą, że ta akcja mogła trwać nieprzerwanie tyle dni, przez trzy godziny dziennie cztery razy w tygodniu. Łącznie z podpisami zebranymi indywidualnie przez naszych członków i przy ustawianym kilka razy stoliku na Ursynowie, warszawskie „Neutrum" zebrało ponad 11 tysięcy podpisów.
Na zjeździe komitetów z całej Polski dowiedzieliśmy się o udziale naszych kolegów z Poznania, Gdyni i Torunia; Ania Jakubowska z Łomży przywiozła nam osobiście listy z podpisami do Warszawy; wiemy też, że włączyło się „Neutrum" szczecińskie.
Wspólnie z warszawskim Porozumieniem Przeciwko Zakazowi Aborcji, które zawiązało się przy Uniwersytecie Warszawskim, zorganizowaliśmy dwukrotnie manifestacje: 9 i 17 grudnia. Dołączyli też nasi koledzy z Poznania, którzy od rana przez oba te dni stali ponadto w pikiecie przed Sejmem. Policja skutecznie broniła nas przed skinami. Chrzest bojowy przeszła nasza tablica z nazwą „Neutrum", w którą trafił pocisk z jajka, oblewając nieznanego nam bliżej manifestanta. Człowiek był jednak tak zawzięty, że oczyściwszy się jako tako nadal dzierżył w dłoni nasz transparent i nie oddał go do końca manifestacji.
Przed pierwszą debatą sejmową powkładaliśmy do skrzynek poselskich miniatury rozlepionych przedtem plakatów skierowanych do kobiet, z napisem: „Sprawdź, czy twój poseł broni twoich praw". Plakaty, podpisane przez „Neutrum" i współpracujące z nami stale organizacje kobiece, miały przypomnieć niektórym parlamentarzystom, kogo reprezentują w Sejmie.
Teraz, po przyjęciu przez Sejm i Senat ustawy w znanym wszystkim kształcie, zamierzamy pozostać w komitetach, o których dalszym działaniu zadecyduje ostatecznie zjazd przewidziany na koniec lutego. Należy sądzić, że wśród celów działania, poza głównym, to jest walką o uchylenie ustawy, będzie też pomoc dla kobiet dotkniętych jej skutkami, a może także obrona pewnych zasad demokracji.

Anna Wolicka

*

LIST DO ZBIGNIEWA BUJAKA

Warszawa, 14 listopada 1992 r.

Przewodniczący Komitetu ds. Referendum
Pan poseł Zbigniew Bujak
Warszawa, Sejm

Stowarzyszenie „Neutrum" z satysfakcją i nadzieją wita powstanie Społecznego Komitetu ds. Referendum w sprawie karalności aborcji. Cieszy nas, że ten oczekiwany impuls wyszedł od przedstawicieli społeczeństwa powołanych do parlamentu w demokratycznych i wolnych wyborach. To oddala zarzuty o godzeniu — przez propagowanie referendum — w polskie interesy i wartości narodowe. Pragniemy uczestniczyć w pracach Komitetu i wraz ze swoimi oddziałami terenowymi działać na rzecz tego referendum. Będziemy respektować i popierać przedmiot, zakres i tryb działań Komitetu. Uważamy jednak, że kwestia regulacji prawnej przerywania ciąży, aczkolwiek sama przez się ważka, stanowi tylko fragment innej sprawy fundamentalnej. Sprawą tą jest wizja ustrojowa państwa polskiego, model jego stosunków prawnych, koncepcja życia naszego społeczeństwa. Opowiadanie się za rozwiązaniem proponowanym przez komisję ds. projektu ustawy „o ochronie prawnej dziecka poczętego" i uniemożliwianie społeczeństwu bezpośredniego wyrażania swojej woli oznacza kurs na nowe państwo ideologiczne, które używa religii jako narzędzia dyscyplinowania całego społeczeństwa (..). Uważamy, że sytuacja obecna wymaga, aby społeczeństwo w swobodnej i szerokiej dyskusji narodowej i w referendum¸ środkami demokracji bezpośredniej otwarcie dokonało wyboru i ujawniło swoje rzeczywiste preferencje co do wizji modelu państwa. Naszym zdaniem trzeba poznać i ujawnić poglądy Polaków nie tylko w sprawie aborcji, ale także co do zapisu w Konstytucji i ustawach formuły o „obowiązywaniu wartości chrześcijańskich", co do religijnej inwokacji we wstępie do Konstytucji, co do finansowania związków wyznaniowych, świeckości instytucji państwowych, alternatywnego prawa rozwodowego, co do preferowania katolickich rozgłośni radiowych kosztem rozgłośni niezależnych, co do integrowania procesu nauki religii z całością procesów edukacyjnych kosztem tych ostatnich, co do umieszczania ocen z religii na świadectwach szkolnych oraz eksponowania symboli religijnych w instytucjach publicznych.
Inicjatywę Pana Posła w sprawie referendum oceniamy z uznaniem, uważając ją za krok we właściwym kierunku.

Łączymy życzenia pomyślności

Marek Witold Gromelski, Prezes Zarządu Krajowego
Janusz Schminda, Członek Zarządu Krajowego

*

CZTERDZIEŚCI RAZY O "NEUTRUM"

Dwa miesiące temu, w listopadzie, stanęliśmy w obliczu wyboru: albo opracować jeszcze jeden, grudniowy numer Biuletynu, albo skupić wszystkie siły i środki na współpracy z komitetami na rzecz referendum. Decyzja była oczywista: informację o udziale „Neutrum" w pracy komitetów znajdziecie Państwo w tym numerze.
Z opóźnieniem zamieszczamy więc materiały, które miały być czymś w rodzaju podsumowania na koniec roku: kronikę wydarzeń z ostatnich trzech lat, świadczącą o spełnianiu się naszych najgorszych obaw, i rzut oka na obecność „Neutrum" w prasie w 1992 r. W związku z wyrażonymi na jednym z ostatnich warszawskich zebrań opiniami, że mało się o nas słyszy, przeprowadziliśmy prowizoryczny bilans: w samych tylko centralnych dziennikach znaleźliśmy w ubiegłym roku ponad czterdzieści wzmianek o „Neutrum" oraz naszych wypowiedzi i listów, czyli średnio cztery w miesiącu. Do tego dochodzą tygodniki, prasa lokalna i środowiskowa, radio, telewizja (tylko dwa razy!), prasa zagraniczna. Pod tym względem mamy więc raczej powody do zadowolenia.
Ponieważ w innych dziedzinach sytuacja przedstawia się o wiele mniej optymistycznie, życzymy Państwu w nowym roku uporu, wytrwałości i energii w dążeniu do naszych wspólnych celów, które w końcu z pewnością osiągniemy. Oby jak najprędzej.

Redakcja

*

KRONIKA NIEPOJĘTEJ AGRESJI

W kraju naszym nie ma groźby klerykalizacji państwa, jest „tylko niepojęta agresja mass mediów i niektórych ugrupowań w stosunku do Kościoła".

Z wystąpienia posła Stefana Niesiołowskiego na konferencji prasowej
łódzkiego ZChN (za „Przeglądem Unii Pracy")

* * *

1989

17 maja. Ustawa o stosunku państwa do Kościoła katolickiego przyznaje Kościołowi m.in. prawo do zakładania stacji radiowych i telewizyjnych.

1990

Maj. Zarządzenie Ministra Zdrowia, na mocy którego skierowanie na zabieg przerywania ciąży wymaga zaświadczeń od internisty i dwóch ginekologów oraz rozmowy z psychologiem.

Sierpień. Instrukcja Ministerstwa Edukacji Narodowej o nauczaniu religii w szkołach publicznych. Katecheci świeccy są finansowani przez państwo, ale podlegają wyłącznie władzom kościelnym, wchodzą przy tym w skład rad pedagogicznych.

1991

1 stycznia. Od tego dnia rozwodów udzielają tylko 44 sądy wojewódzkie.

Styczeń. Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że instrukcja MEN nie jest sprzeczna z konstytucją.

Kwiecień. Episkopat proponuje, aby nowa konstytucja gwarantowała prawo do życia od chwili poczęcia i prawo do nauki religii w szkole. Należy wyłączyć sformułowanie o rozdziale Kościoła od państwa, ponieważ „budzi negatywne skojarzenia".
Senacki projekt ustawy o ochronie prawnej dziecka poczętego zostaje poddany publicznej „konsultacji".

Maj. Odezwa Episkopatu o niedopuszczalności referendum w sprawie aborcji („zabójstwa dziecka poczętego").
Wiceminister zdrowia Kazimierz Kapera stwierdza w telewizji, że homoseksualizm jest zboczeniem, a AIDS nie stanowi zagrożenia dla osób, które prowadzą się „uczciwie". Prymas Glemp przyrównuje decyzję premiera Bieleckiego o zwolnieniu Kapery ze stanowiska do aresztowania kardynała Wyszyńskiego na polecenie Bieruta.
Senat ogłasza projekt nowej konstytucji, zaczynający się od słów: „W imię Boga Wszechmogącego".

7 września. Sejm uchwala nową ustawę o systemie oświaty, uwzględniającą poprawki zgłoszone przez Episkopat. Zawiera ona zapis o respektowaniu wartości chrześcijańskich i zobowiązuje szkoły do organizowania lekcji religii. O uczęszczaniu na religię dzieci do 18 roku życia decydują rodzice.

Październik. Biskup Michalik stwierdza w związku ze zbliżającymi się wyborami, że katolik powinien głosować na katolika, żyd na żyda..
W dniu wyborów do Sejmu w kościołach rozdawane są ulotki z numerami list, na które wierni powinni oddać głosy.
Nowelizacja ustawy o stosunku państwa do Kościoła katolickiego. Kościół może odzyskiwać utracone gospodarstwa rolne i otrzymywać nieodpłatnie grunty z Państwowego Funduszu Ziemi.

Po przeczytaniu tego tekstu, czytelnicy często wybierają też: Biuletyn Neutrum, Nr 4, Listopad 1992 Biuletyn Neutrum, Nr 1, Styczeń 1992

Wyślij mailem..

Wersja do druku    PDF    MS Word